Kuşkusuz tarih çizgisinde çok ilginç bir çağa denk geldik. Tekerleğin bulunmasına da yazının icadına da diyecek sözüm yok elbet ama tarih bugünleri nasıl yazacak inanın çok merak ediyorum. Hak vereceksiniz ki daha dün sobalı evlerde siyah beyaz televizyonları izliyorduk. 167 m2’lik 30 ton ağırlığında olduğundan bahsedilen ilk bilgisayarın üzerinden bir asır dahi geçmemişken çoğumuz evlerimize bilgisayarın geldiği o ilk günü gülümseyerek hatırlayacaktır eminim. Çok kısa bir sürede bugün yapay zekayı konuşur, hatta kullanır hale geldik. Ve o kadar derin bir etkiyle ortaya çıktı ki şimdilerde pratik olarak kitlelere yayılmasa da fikri olarak milyarlarca insan için ‘olanak’ ve ‘tehlikeyi’ bir arada barındırıyor.
Esasında bugün asla uzmanıyım diyemeyeceğim ama sıkı takipçisi olarak gelişim trendlerini yakinen takip ettiğim yapay zeka (AI – Midjourney) ile alakalı kullanıcı deneyimlerimi paylaşacağım. Çalışma fırsatım, daha doğrusu tasarım arayışı süresinde deneme fırsatım oldu diyebilirim. Malzemelerin birbiriyle olan kombinasyonlarının nasıl olacağını görmek, zihnimdeki tasarım fikrinin en kısa sürede fotoğrafını çekmek istediğim noktada AI ile yolumuz kesişti ve bildiğiniz yerden gitmem gerekirse, bültende paylaştığımız yazıların kapak fotoğraflarında bu deneyimden çıkan sonuçlara yer verdik. Ferrocement tekneler, paslanmazdan şef dokunuşu ve metal yüzeyler yazılarının görsellerinde yapay zeka yolculuğuma ait izleri görebilirsiniz. Görsellere bakmak için yazıdan çıkmadıysanız anlatmaya devam ediyorum müsaadenizle.
Nasıl Çalışıyor?
Program kısacası; /imagine, veya /blend (link veya image) veya /describe komutlarıyla çalışmaktadır. Örnek vermek gerekirse, “/imagine a metro station opendoor entrance area; glass canopy covering stairs; shape is a like seashell”yazılmakta ve /blend komutu iki veya daha görseli birleştirmeye yararken, /describe komutu bir görseli yapay zekanı tanımlamasını istemek anlamına gelmektedir. Bundan sebep ki, /blend komutu bazen tasarım için çok yararlı olabilmektedir.
Hızlı Tasarım!
Programın en büyük artısının çok uzun zaman içerisinde oluşturulabilecek görselleri, neredeyse gerçek gibi duran, ultra realistik fotoğraf gibi karelerin birkaç dakika içerisinde oluşturması olduğunu çok net söyleyebilirim. İlk aşamada bu görüntülerin internetteki hazır görsellerin değiştirilmesi üzerinden hazırlandığını ben de düşünüyordum ama her bir karenin aslında eşsiz bir parça olduğunu deneyimledikçe anladım. Şu bir gerçek ki, ciddi derecede esinlenme söz konusu olabilse de birçok görseli yapay zekanın kendisinin tasarladığını söyleyebilirim.
Bu hızlı sonuç almanın profesyonel hayatımıza en büyük faydası da şu, genel bir konsept oluşturma sırasında işverene, modelleme tekniğine göre çok daha hızlı bir şekilde tasarımımızı sunabilir hale gelebiliriz. Ayrıca yeni dönemin trendlerinden olan malzeme paleti (material mood board) hazırlama sürecindeki hızıyla ve hazırladığı paletteki malzemelerin gerçekçi görselleştirmeleriyle bazı çalışmalarıma Midjourney’nin faydası oldu diyebilirim. Aşağıda, benzer amaçla hazırlanmış malzeme paleti görsellerine ait bazı örnekleri de görüşünüz için paylaşıyorum.
Amacınızı içeren anahtar sözcükleri çok net belirlediğinizde tasarıma giden yol çok daha kısa ve net olabiliyor. Örneğin, bir şömine tasarlamak istediğinizde hangi malzeme olsun istiyorsunuz. O malzeme nasıl görünsün istiyorsunuz veya tasarımın çizgisi, rengi, akımı nasıl görünsün istiyorsunuz, net bir çerçeve çizerseniz yapay zeka sizi düşündüğünüze en yakın görselle karşılamaktadır. Bu anlattığımı daha iyi ifade eden bir şömine tasarımı örneğini aşağıda görebilirsiniz. Bununla ilgili malzemenin yüzeyinden, tarzına akımına, malzeme ve ürün çeşidine kadar ipuçlarını vermeniz gerekmektedir.
Prompt: “a fireplace; natural materials; metal surface in the link; scandinavian simplicity, residential place, minimalist design”
Mış Gibi Yapmak
Peki olumsuz yanları nasıl? Bu konuyla ilgili söyleyeceğim EN NET şey elbette işin uzmanı biri kadar başarılı olamaması olacaktır. Sonuçta uzman teknik bir insandan alacağınız desteği veya sonucu almanız elbette mümkün değildir. Bazı başarılı sonuçlar için çok fazla deneme yapmanız gerekecektir.
Teknik insan deyince yapay zekanın bir özelliği daha var ki o eski başlığımızı size hatırlatacaktır. Yapay zeka tasarımlarında “-mış gibi” yapmaktadır. Tasarımcıların, mimarların tasarım çizgisinden öykünen tasarımları çok hızlı bir şekilde vermektedir. Ne demek istedim daha net açıklamak için şömine örneğinden gideceğim. Örneğin, “Zaha Hadid tarafından tasarlanmış metal yüzeyli bir şömine” yap dediğimizde bize aşağıdaki görselleri vermektedir. Bunlar asla Zaha Hadid tarafından tasarlanma kriterlerini taşımazken tasarlanMIŞ GİBİ yapmaktadır. Zaha Hadid’in organik formlarından, başka projelerinde kullandığı çizgilerinden ve geometrisinden esinlenmiş bir etki taşımaktadır.
Yapayın ‘ZEKA!’ Sorunu
Uygulama tarafından bahsetmişken birkaç görselle yaşadığım sorunları aktararak devam etmek isterim.
Mutfak tasarımıyla ilgili çalıştığım bir dönemde malzeme etkisini görmek amacıyla oluşturduğum bir denemede, mikrodalga fırının açılmasını engelleyecek bir borunun mekan boyunca uzanması gibi bir mantık hatasıyla karşılaştığım bir sonuç almıştım. Bu da yetmezmiş gibi ada tezgahta mutfak dışı tarafa bakan bulaşık makinesi de uygulamanın yapay (!) zekasının sonucu diyebilirim.
Bu tarz, günlük hayatta bildiğimiz teoride basit ama uygulamanın zorlandığı sonuçlardan birini yine farklı bir mutfak çalışmasında almıştım. Aynı mutfak mekanı içinde kimse dört tane fırın istemez sanırım ama yapay zekanın henüz bundan haberi yok demek ki aşağıdaki sonucu verdi bana.
Günlük hayatın getirisi olan olmazsa olmaz rutinleri bilmediği gibi teknik kısımların çoğunu da çözememektedir. Örneğin, daha büyük ölçekli bir tasarım istediğinizde ve prompt kısmı için sözcükleri değil görseli kullanmak istediğinizde talebinize yanıt verebilecek görseli oluşturabilir ancak çıkan sonuca sadece on saniye dikkatli baktığınızda bazı mantık hatalarını kolaylıkla tespit edebilirsiniz. Konu uygulama deneyimi olunca örneklemeden net anlaşılamayacağımı düşünüyorum ve bu yüzden son olarak bunu da örnekle anlatacağım:
Muğla’da taşlık bir arazi içerisinde kalan ikincil konut tasarımı için bir görsel oluşturmasını istediğiniz yapay zekaya örnek olarak da Yunanistan’da ödül almış olan bir projeye ait görseli prompt kısmı için verdiğinizi düşünün.
REFERANS GÖRSEL :
Çıkan sonuç konusunda -mış gibi yapmış olmasına bu kez söylenmeye hakkım yok. Bir tane görsel verip buna benzer bir tasarım oluşturması konusunda denediğim çalışmada esinlenme kuşkusuz ki olacaktır. Ancak merdivenleri çözseydin bari AI!
Merdiven bitiş ve başlangıçlarına dikkat etmenizi rica edeceğim. Başlangıç – bitiş kotu böyle olan merdivene ait dengeleme konusunu nasıl çözebileceğini yapay zekaya sormayacağım bile.
Hayal Kırıklıkları ve Keşifler
Amatör bir kullanıcı olarak şunu söyleyebilirim ki yapay zeka okyanusu uçsuz bucaksız olduğundan beş dakika diye başladığım çalışmanın başında saatlerce vakit geçiriyorum bazen. Anlattığım basit detayları çözememesine, basit promptları anlamamasına veya hayalimdeki fikrin çok basite indirgenmiş bir sonuçla karşıma çıkıvermesine dair hayal kırıklıklarım olsa da bazı keşifler, nasıl bir sonuç verirdi acaba diye yaşadığım merak duygusu benim için bir heyecan da sunuyor. Teknik bir insanla, uzman bir kişiyle karşılaştırılamayacak seviyede olduğu kesin olsa da yapay zekanın daha adından çok söz ettireceğini, hayatımıza, yaptığımız işlere daha fazla müdahil olacağını çok net söyleyebilirim. Bu konuyla ilgili deneyimlerinizi, başarılı veya başarısız deneme görsellerinizi heyecanla bekliyorum.