MALZEME | TANIMLANAMAYAN MATERYAL: AKRİLİK

Akrilik, farklı mekanlarda farklı şekillerle karşımıza çıkan, çoğu zaman farkında olmadığımız ancak aşina olduğumuz bir malzemedir. Fransızcadan Türkçeye giren bu malzeme; boyadan tezgahlara, cam eşdeğerinden yedek parçaya, diş hekimliği uygulamalarında mutfak, banyo, otel ve restoranla kadar onlarca kullanım alanına, biçime ve niteliğe sahiptir.

İhtiyaç olan her forma dönüşebilen akrilik, cephelerden karmaşık mobilya tasarımlarına kadar, mimari, iç mekan tasarımları ve hatta endüstriyel uygulamalarda aranan bir elemandır. Peki akrilik nedir ve neden bu kadar popüler bir tercihtir? Malzeme serimizin bu ayağında, bu çok yönlü malzemenin mimari alandaki kullanımına odaklanıyoruz. 

Cama Alternatif

Akrilik, şaşırtıcı derecede güçlü bir malzemedir. Ağırlık ve kırılganlık olmadan bir cam duvar inşa edilmesi gerektiğinde akla ilk olarak akrilik gelir. Kimyada polimetil metakrilat (PMMA) adıyla bilinen akrilik, mimari alanında camın yerine geçen malzemelerden biri olarak öne çıkar. Camdan yüzde elli daha hafif olmasına rağmen camdan yaklaşık 17 kat daha dayanıklı olmasıyla öne çıkar.

Bu yönüyle çatı pencereleri, pencereler ve hatta şeffaf cepheler için bir tercih haline gelen akrilik; aydınlatma tasarımında, ışığı yumuşak bir şekilde yaymak için sıklıkla kullanılır. Pürüzsüz ve eşit bir parlaklık sağlayan bu malzeme, çağdaş sarkıt lambalarda, LED ampullerin sertliğini yumuşatarak rahat, sıcak bir atmosfer yaratır. 

Tüm bunların yanı sıra birbirine eklenebilme tek parça oluşturma ve çizilmelere karşı tamir şansı ise malzemenin tercih edilmesinin diğer sebeplerindendir. Örneğin devasa su altı tünellerinden oluşan akvaryumlar için en sık başvurulan malzeme akriliktir. Nedeni ise, tonlarca su basıncına dayanacak kadar şeffaf ve güçlü olmasıdır.

Bulunduğu Kabın Şeklini Alır

Akrilik şekil vermeye çok uygundur. Isıyla şekil verilebilir, termoformlanabilir, bir malzeme olan akrilik, ısıtıldığında bükülebilir ve şekillendirilebilir, üstelik optik netliğini kaybetmez. Bu özelliği nedeniyle tasarımcıların, dinamik ve kıvrımlı yapılar yaratırken tercih sebebidir. Akrilik, fütüristik görünümlü gölgeliklerde, akışkan formlara sahip mobilyalarda ve modern iç mekanlardaki heykelsi parçalarda karşımıza çıkabilir.

Akriliği genellikle cam gibi şeffaf olarak düşünsek de aslında her renkte görmek mümkündür. İlginç olan, bu renkler solmaz veya soyulmazdır, çünkü pigment, malzemenin içine gömülmüştür. Cesur, canlı aydınlatma armatürler veya şık vurgulu duvarlar yaratmak için sıklıkla kullanılır.

Geniş Kullanım Alanı

Malzemenin bir diğer ilgi güçlü yönü ise UV direncidir. Yıllarca güneşe maruz kalsa bile sararmaz veya bozulmazdır. Dış mekan mimari elemanlarında, tabelalarda ve dış cephe kaplamalarında kullanılır. Büyük pencere panelleri veya yarı saydam cepheler gibi hafif ama sağlam bir malzemeye ihtiyaç duyulan dış mekan projeleri için önemli bir alternatiftir. İç mekanlarda ise akriliğin cam görünümünü ekstra dayanıklılıkla birleştirme kabiliyeti onu tezgahlar, raflar ve oda bölücüler için tercih edilen bir seçenek haline getirir.

Akrilik, mimari ve iç mekan tasarımının ötesinde birçok sektörde kritik bir rol oynar. Hafifliği ve dayanıklılığı sayesinde uçak pencerelerinin üretiminde sıkça kullanılır. Ayrıca, tıbbi cihazlardan akıllı telefon ekranlarına, elektronik cihazlar için koruyucu kalkanlara kadar birçok üründe de bulunur. Bu çok yönlülük, akriliği endüstriyel yeniliklerin gizli kahramanı haline getirir.

Akriliği temizlemek oldukça kolaydır. Bu nedenle masalar, tezgahlar ve duvar panelleri gibi sık kullanılan yüzeylerde tercih edilir. Yumuşak bir bezle basitçe silinmesi yeterlidir. Yoğun kullanıma sahip ofisler, kafeler veya hatta hastaneler gibi mekanlar için pratik bir tercihtir.

Geri Dönüştürülebilir

Çevreye uyum sağlayan ve sürdürülebilir malzemeler, günümüzde mimari ve inşaat sektöründe tercih edilmeye başlanmıştır. Akrilik yüzde yüz geri dönüştürülebilir ve petrol ürünlerinden yapılmasına rağmen, uzun ömrü ve tekrar kullanılabilirliği, onu tek kullanımlık plastiklere göre daha sürdürülebilir bir seçenek haline getirir. Ayrıca tamiri mümkündür. Bu özelliğiyle doğa dostu veya çevresel olumsuz etkisi azaltılmış bir proje tasarlıyorsanız dönüştürülmüş akrilik kullanabilirsiniz.

İster ultra modern bir ev, ister ileri teknoloji bir endüstriyel ürün hayal edin, akriliğin her sahenede ayrı bir rolü vardır. Hafifliği, gücü ve esnekliği, onu yenilikçi tasarımcılar için vazgeçilmez bir malzeme yapar.

İç mekan uygulamalarından dış cephe kaplamalarına, şeffaflıktan renkliliğe kadar, akrilik yaratıcı vizyonunuzu kolayca hayata geçirebilir. Üstelik geri dönüştürülebilirliği, onu daha sürdürülebilir bir dünya için ileriye dönük bir seçenek haline getirir.  Sonuç olarak, Akrilik, mimaride devrim yaratmaya ve sürdürülebilir bir geleceğin temel malzemelerinden biri olmaya devam ediyor.

https://ninovalib.com/akrilik-nedir

https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunidfd/issue/39824/473306

https://illustrarch.com/articles/8610-5-materials-for-architectural-models.html

https://www.polinetlux.com/genel-anlamda-polikarbonat-levhalar/

Daha fazlası