Bütün Dünya Buna İnansa, Sürdürülebilir Olsa
İtiraf etmeliyim ki böyle bir günü kutladığımızı ilk duyduğumda fakülte yıllarımın başlarındaydım. Büyük bir heyecan ve hevesle seçtiğim mesleğime dair bir günden bahsediliyor olması bu konuyu derinleştirmem gerektiğine itmişti beni. Bu aslında adını daha çok duymaya alışkın olduğumuz çeşitli ve bir o kadar da değerli meslek gruplarını andığımız veya kutladığımız günlerden biraz farklıydı. Bahsetmiş olduğum fark adından da çok net anlaşıldığı üzere bu gün, sadece ‘mimarlar günü’ değildi, bu bilimin, disiplinin, mesleğin, ‘mimarlığın’ günüydü.
Ekim Ayının İlk Pazartesisi
1985 yılında Uluslararası Mimarlar Birliği tarafından kurulduğu günden beri her yıl ekim ayının ilk pazartesi günü kutlanan Dünya Mimarlık Günü, birbirinden değerli temalarla hem mimarlık disiplinine katma değer sağlamakta, hem de mesleğini icra eden mimarlara çeşitli görevler üstlendirerek mesleğin çevresine olan etkisine katkı sağlamaktadır. Mimarı ve mimarlığı doğru bir çerçeve içine alan temalarıyla her sene daha iyiyi işaret eden bu gün, meslek kurallarına ait denklemin çözümlenmesini hedeflemektedir.
Bu Sene
2024 Dünya Mimarlık Günü’nün belirlemiş olduğu ana fikir; ‘Katılımcı Kentsel Tasarımda Gelecek Nesillerin Yetkilendirilmesi’ olarak seçilmiştir. Bu bağlam, mimarların kentsel planlamada ve sürecin fizibilitelerinin hazırlanmasında büyük rolü olması gerektiğinin altını çizmektedir. Çevresel faktörlerle dost olan tasarımların teşvik edilmesinin ve sürdürülebilirliğin tasarım parametrelerinde de defaatle konuştuğumuz üzere mimarların olmazsa olmazı haline gelmesi gerekliliğini vurgulamaktadır. Yaratıcı ve çevre dostu pratiklerle, sürdürülebilirlik parametresiyle kurgulanmış kent büyümeleri ve gelişimleri meslek için yapılması gerekenler listesinin baş sıralarında olması gerekliliği ıskalanmamalıdır. Ancak bu fikirle ortaya atılan tasarım algoritmaları içerisinde kendi kendine katkı sağlayan, çevre dostu kentlerin oluşumuna fayda sağlanabilir.
Mimar demek, mimarlık demek, tasarladığı veya uyguladığı her fikri, her tasarımı, bazen bir mahal olarak bazen bir yapı olarak bazen de bir kent olarak bütünüyle ele alabilen bir bakış açısı olmalıdır. Bu bütünün içerisinde bazen bir kişinin temel ihtiyaçları yer alırken bazen de gezegenin dünü, bugünü ve yarını yer almaktadır. Genç mimarlar için -ki ilk beş sene içerisinde olanlar gelen kuşak itibariyle de en merak ettiklerim- insanların ve gezegenin mutlak iyilik halini öncelik alan kentler inşa etmek ve gelecek nesiller için yaşanabilir bir dünya bırakmak özüne yerleşen her düşünce, her tasarım üzerinde büyük çaba sarf etmemiz gerekliliğini işaret eden bir yol göstericidir. Bu seneki kutlamada kentsel yaşam şartlarını iyiye taşımak için emek harcayan mimarların bu konseptle oluşturdukları projeleri ön planda tutularak katılımcı kentsel tasarım gerekliliğinin esasını içeren bir kesişim kümesi aktarılmaktadır.
Farklı hedeflerle, farklı temalarla mimarlık mesleğinin bireylere, kentlere, dünyaya her gün bir öncekinden daha iyiye gitmek yönünde ilerlemesini sağlayan ve daha da önemlisi bunu yaparken de meslek prensipleri üzerinden mimarlara kılavuzluk eden bu nitelikli gün kuşkusuz hepimiz için son derece kutlamaya değer bir gündür. Bu seneki temada, geçmiş bültenlerdeki tasarım parametreleri, sürdürülebilirlik gibi bir çok başlıkta bizim de çok önemsediğimiz ve gün sonunu hep ‘çevre dostu’ olmakla kapattığımız bir içerik olsa da gün özelindeki fikirlerinizi de mimarlık günü başlığı altında bilahare değerlendirmemizi çok isterim.
Ve Canım Mimarlar
Mimarlık günü ve altını çizdiği temaları değerlendirmenin ötesinde, mimarlık deyince hayatımda en çok bir araya geldiğim meslek grubu olan mimarlara değinmeden geçmenin bir mimar olarak bize haksızlık olacağı kanısındayım. Söz söyleme fırsatını yakalayabilmişken hepimiz için paradoks olmuş bazı alt başlıkları dile getirerek bu günü tamamlayalım derim. Bir kere meslek hayatı da fakülte hayatı da oldukça yoğun olan mimarlara iyi davranmamız konusunu pozitif bir ayrıcalıkla müsaadenizle can-ı gönülden söylemek isterim.
Meslek etiğine sahip çıkan herkesin mimarlığı da mesleği de kutlu olsun.
Bugün attığımız her imzada, çözdüğümüz her detayda katkısı olan hocalarıma, şeflerime ve dirsek dirseğe senelerdir çalıştığım ekip arkadaşlarıma selam olsun.
Dilerim, mimarlık için aklımıza takılan temel meselelerimiz çözmek için masaya oturduğumuz sistem detayları veya yeni başladığımız tasarım fikrinin konsept ve bağlamını bulmak olsun. Dilerim mimarlığın sadece çizim, pafta üretmek değil fikir üretmek olduğunun çok iyi anlaşılmış olduğu bir meslek hayatımız olsun. Dilerim ‘esnek’ mesai saatlerinin elastikiyeti tüm hayatımızı kapsamasın. Dilerim mimar istiyorsa ‘uçuk’ bir şeydir diye algılanmadan tasarımın tüm detayları inter-disipliner olarak değerlendirilerek çözüme kavuşturulsun. Dilerim ‘iç mi dış mı’ sorusunu duyduğumuz son yıl olsun ve yine dilerim ki imar edenin, tasarlayanın hiç bir yerde hakkını alabilmekten yana kaygısı olmasın.
Mimarlığın da, bu disipline emek verenlerin de günü kutlu olsun.
